Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi?

Wykonywanie pomiarów ciśnienia tętniczego w sposób nieprawidłowy może mieć duży wpływ na zdrowie seniora. Niepoprawne wyniki często prowadzą do przyjmowania zbyt dużych dawek leków, a nawet ich niepotrzebnego przepisywania przez lekarza w wyniku postawienia błędnej diagnozy. Jak mierzyć ciśnienie krwi?

Przygotowanie do pomiaru ciśnienia

To, co dzieje się przez kilkadziesiąt minut przed pomiarem ciśnienia, ma ogromny wpływ na uzyskanie miarodajnych wyników.

Pamiętaj o wyciszeniu się. Nie wykonuj badania w chwilach stresu czy podenerwowania, ponieważ kortyzol (hormon stresu) powoduje szybsze bicie serca i podwyższone ciśnienie krwi. Poza tym nie podejmuj aktywności fizycznej przez minimum 30 minut przed badaniem, a także odpocznij tuż po przyjęciu odpowiedniej pozycji do samego pomiaru (wystarczą 2-3 minuty spokojnego siedzenia). Unikaj prowadzenia rozmów w czasie badania i kilka minut przed. Zadbaj również o opróżnienie pęcherza! Pomiar ciśnienia wykonywany z pełnym pęcherzem może zostać zawyżony nawet o 10-15 mmHg. 

Unikaj spożywania substancji podwyższających lub obniżających ciśnienie krwi. Pół godziny przed samym badaniem nie pij napojów z kofeiną ani alkoholu, a także nie pal papierosów. Warto również unikać wszelkich leków, które mogą zafałszować wyniki pomiaru.

Nie spożywaj posiłków 30 minut przed pomiarem. Trawienie chwilowo obniża ciśnienie tętnicze, ponieważ część krwi zostaje przekierowana do układu pokarmowego.

Właściwe używanie ciśnieniomierza

Ogromne znaczenie ma korzystanie w czasie badania z odpowiedniego sprzętu. 

Wybierz model ciśnieniomierza, który najlepiej pasuje do Twojego stanu zdrowia. Zazwyczaj lepszym wyborem jest ciśnieniomierz naramienny niż nadgarstkowy, który mierzy ciśnienie na tętnicy promieniowej – dużo cieńszej niż tętnice w ramieniu. U seniorów po 60. roku życia naczynia krwionośne w nadgarstkach charakteryzują się mniejszą elastycznością i większą podatnością na uszkodzenia, więc wyniki pomiarów mogą zostać zafałszowane. Z ciśnieniomierzy nadgarstkowych nie powinny też korzystać osoby otyłe oraz ze zdiagnozowanym nadciśnieniem i miażdżycą. 

Sprawdź, czy zakupiony przez Ciebie ciśnieniomierz ma odpowiednie atesty. Może to być np. certyfikat Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (ESH). Korzystanie ze sprzętu niskiej jakości znacznie zwiększa ryzyko uzyskania zafałszowanych wyników.

Dopasuj właściwie mankiet ciśnieniomierza. To właśnie ta część urządzenia (w wersji naramiennej) odpowiada za uzyskiwanie miarodajnych wyników. Dlatego przed zakupem urządzenia dokonaj pomiaru obwodu ramienia. Długość mankietu powinna wynosić 0,8 obwodu, a szerokość – 0,4 obwodu ramienia. Standardowe urządzenia mają możliwość regulacji obwodu mankietu w przedziale 23-32 cm.

Dobrze załóż mankiet. Ramię powinno być dokładnie objęte mankietem (na całym obwodzie), a jego niepompowana część powinna zachodzić na balon i zostać zapięta na rzep. Nie zawijaj mankietu dwukrotnie ani nie zakładaj go na ubranie (również cienkie, np. koszulę). Nie należy również podwijać rękawa, ponieważ może on uciskać tętnice – cała ręka powinna być odsłonięta. Umieść dolną krawędź mankietu 2-3 cm nad zgięciem łokciowym.

Mierz ciśnienie zawsze na tej samej ręce. Najpierw kilka razy wykonaj pomiar na lewej i na prawej ręce, a potem kontynuuj badanie ciśnienia na tej kończynie, na której ciśnienie jest wyższe.

Przyjęcie odpowiedniej postawy ciała

Niewłaściwa postawa ciała również może wpływać na zafałszowanie wyników pomiarów. Nie wystarczy przyjąć pozycję siedzącą!

Usiądź na wygodnym krześle z wysokim oparciem. Brak solidnego podparcia, które umożliwia wyprostowanie pleców, skutkuje zawyżeniem pomiaru o kilka mmHg.

Twoje kończyny muszą znajdować się w odpowiedniej pozycji. Nie krzyżuj nóg i oprzyj stopy swobodnie na ziemi. Ramię, na którym mierzysz ciśnienie, powinno znajdować się na wysokości serca. Poza tym ręka musi być podparta.

Ostatnie sprawy, na które musisz zwrócić uwagę przy pomiarze ciśnienia, to wykonywanie ich o tej samej porze dnia (uzyskasz miarodajne wyniki w dłuższej perspektywie) oraz powtórzenie 2-3 razy co kilka minut (zniwelujesz ryzyko błędu związanego z pojedynczym pomiarem).