Materac przeciwodleżynowy: bąbelkowy czy rurowy? Kiedy i jaki model będzie najlepszy?

Długotrwałe unieruchomienie w łóżku to jedno z największych wyzwań w opiece nad osobą chorą. Jednym z najpoważniejszych zagrożeń jest ryzyko powstania odleżyn – bolesnych i trudnych w leczeniu ran. Dlatego kluczowym elementem profilaktyki i leczenia jest stosowanie odpowiedniego materaca przeciwodleżynowego.

Na rynku dominują dwa typy materacy zmiennociśnieniowych: bąbelkowe i rurowe. Czym się różnią, który wybrać do profilaktyki, a który przy już istniejących ranach? Sprawdź nasze kompleksowe porównanie.

Czym są odleżyny i dlaczego są tak niebezpieczne?

Odleżyna to miejscowe uszkodzenie skóry i głębiej położonych tkanek, które powstaje na skutek długotrwałego ucisku. Ucisk ten powoduje niedokrwienie i niedotlenienie tkanek, co w konsekwencji prowadzi do ich martwicy. Odleżyny są nie tylko źródłem ogromnego bólu, ale także otwartą bramą dla infekcji, które mogą zagrażać życiu pacjenta.

Stopnie odleżyn (wg skali Torrance’a):

• I stopień: Nieblednące zaczerwienienie skóry.
• II stopień: Pęcherz, powierzchowne uszkodzenie naskórka.
• III stopień: Głęboka rana, uszkodzenie pełnej grubości skóry.
• IV stopień: Martwica obejmująca również mięśnie, a nawet kości.

Jak działa materac przeciwodleżynowy?

Materac zmiennociśnieniowy, podłączony do specjalnej pompy, działa poprzez naprzemienne wypełnianie i opróżnianie poszczególnych komór powietrzem. Taka cykliczna zmiana punktów podparcia ciała sprawia, że żadna jego część nie jest uciskana w sposób ciągły. Dzięki temu poprawia się mikrokrążenie w skórze, co zapobiega powstawaniu nowych odleżyn i wspomaga gojenie tych już istniejących.

Typ 1: Materac przeciwodleżynowy bąbelkowy – fundament profilaktyki

Materac bąbelkowy składa się z dwóch zestawów komór w kształcie bąbelków, które na przemian wypełniają się powietrzem. Jest to podstawowy i ekonomiczny model, który doskonale sprawdza się w zapobieganiu odleżynom.

• Zalety:
  • Ekonomiczny – niższa cena niż w przypadku modeli rurowych.
  • Lekki i łatwy w montażu na standardowym materacu.
• Wady:
  • Niższa nośność (zwykle do 110-120 kg).
  • Mniejsza skuteczność w przypadku istniejących ran głębokich.
• Dla kogo?
  • Dla pacjentów leżących okresowo (np. po operacji), u których ryzyko odleżyn jest niskie lub średnie.
  • Do profilaktyki i leczenia odleżyn I stopnia.

Typ 2: Materac przeciwodleżynowy rurowy – wsparcie w leczeniu

Materac rurowy zbudowany jest z poprzecznych, cylindrycznych komór (rur), które pracują w cyklach, zapewniając lepsze rozłożenie nacisku i wentylację. To rozwiązanie bardziej zaawansowane, przeznaczone dla pacjentów wymagających intensywnej opieki.

• Zalety:
  • Znacznie lepsze odciążenie tkanek głębokich.
  • Wyższa nośność (często do 150 kg, a nawet więcej).
  • Wysoka skuteczność w leczeniu istniejących odleżyn (II, III i IV stopnia).
  • Często posiada dodatkowe funkcje, jak tryb statyczny czy wentylacja.
• Wady:
  • Wyższa cena.
  • Większa waga i gabaryty.
• Dla kogo?
  • Dla osób unieruchomionych w łóżku długoterminowo.
  • Dla pacjentów z wysokim ryzykiem odleżyn (np. niskie wyniki w skali Nortona).
  • Dla osób z nadwagą.

Podsumowanie porównania: Bąbelkowy czy rurowy?

Pamiętaj: Materac to nie wszystko! Kluczowe elementy profilaktyki

Nawet najlepszy materac nie zastąpi kompleksowej opieki. Aby skutecznie zapobiegać odleżynom, należy pamiętać o:

1. Regularnej zmianie pozycji ciała chorego (co 2-3 godziny, jeśli nie ma przeciwwskazań).
2. Starannej pielęgnacji skóry: utrzymywaniu jej w czystości i suchości, stosowaniu kremów ochronnych.
3. Odpowiednim odżywianiu i nawodnieniu: dieta bogata w białko jest kluczowa dla zdrowia skóry.

Na co jeszcze zwrócić uwagę przy wyborze materaca?

• Regulacja ciśnienia: Pozwala dostosować twardość materaca do wagi pacjenta.
• Cicha praca pompy: Niezwykle ważna dla komfortu snu chorego.
• Funkcja CPR: Specjalny zawór umożliwiający błyskawiczne spuszczenie powietrza w razie konieczności reanimacji.
• Pokrowiec: Powinien być paroprzepuszczalny (oddychający), wodoodporny i łatwy do dezynfekcji.

Podsumowanie i refundacja NFZ

Wybór odpowiedniego materaca przeciwodleżynowego zależy od stanu zdrowia, wagi pacjenta i czasu, jaki będzie spędzać w łóżku. Materac bąbelkowy to świetny wybór do profilaktyki, natomiast rurowy jest niezbędny w leczeniu zaawansowanych odleżyn i przy opiece długoterminowej.

Zakup materaca zmiennociśnieniowego jest refundowany przez NFZ. Zlecenie na materac przeciwodleżynowy zmiennociśnieniowy z pompą; z wyłączeniem materacy piankowych (kod S.04.01) może wystawić m.in. lekarz POZ lub specjalista. Limit refundacji NFZ wynosi 250 zł za sztukę materac o konstrukcji bąbelkowej lub 400 zł za sztukę materac o konstrukcji urologowe, a udział własny pacjenta to 30%.

W PomoceDlaSeniora.pl oferujemy oba typy materacy oraz profesjonalne doradztwo w doborze modelu idealnie dopasowanego do potrzeb chorego. Pomożemy Ci również w realizacji zlecenia NFZ. Odwiedź nasz sklep internetowy lub stacjonarny w Łodzi przy ul. Limanowskiego 156.

Zobacz także:

• Bezpieczny dom dla seniora: Jak zapobiegać upadkom? [Kompletny Przewodnik]
• Historia Pana Jana: Jak ciśnieniomierz i pulsoksymetr pomogły nam zadbać o zdrowie taty na odległość